Sta je op het punt een hypotheek af te sluiten en vraag je je af waarom de ene geldverstrekker 3,9% rente vraagt en de andere 4,3%? De hypotheekrente lijkt soms willekeurig, maar is dat allerminst. Verschillende factoren beïnvloeden de hoogte van de rente die jij betaalt. In deze blog leggen we uit welke dat zijn, hoe de markt werkt én hoe jij mogelijk kunt profiteren van een lagere rente.
1. De marktrente en kapitaalmarktrente
De belangrijkste basis voor de hypotheekrente is de kapitaalmarktrente – de rente die banken betalen om geld te lenen op de lange termijn. Als deze stijgt, zie je dat vaak terug in hogere hypotheekrentes. Daalt de marktrente, dan volgen hypotheekrentes meestal met enige vertraging.
2. Rentevaste periode
Hoe langer jij je rente vastzet, hoe hoger de risico-opslag voor de bank. Een rente van 10 of 20 jaar vast is dus bijna altijd hoger dan variabele rente of 1 jaar vast. Je betaalt als het ware voor zekerheid.
Korter vast = vaak lagere rente. Lang vast = meer zekerheid, maar duurder.
3. Risicoklasse (Loan-to-Value)
De verhouding tussen de hoogte van je hypotheek en de waarde van je woning (Loan-to-Value of LTV) speelt een grote rol. Hoe lager je lening ten opzichte van je woningwaarde, hoe lager het risico voor de bank – en dus ook de rente.
Voorbeeld: bij 60% LTV betaal je vaak minder rente dan bij 100%.
4. Type hypotheekvorm
De hypotheekvorm (annuïteit, lineair, aflossingsvrij) beïnvloedt soms ook de rente. Bij aflossingsvrije hypotheken loopt de bank meer risico omdat je tijdens de looptijd niet aflost – en dat zie je soms terug in een iets hogere rente.
5. Jouw persoonlijke situatie
Ook jouw persoonlijke financiële profiel speelt mee:
Ben je in loondienst of ondernemer?
Hoe stabiel is je inkomen?
Hoe is je kredietwaardigheid (BKR)?
Sommige geldverstrekkers hebben hogere tarieven voor zzp’ers of flexwerkers, of rekenen opslag bij risico’s in het dossier.
6. Concurrentie en geldverstrekker
Elke geldverstrekker bepaalt deels zélf zijn tarieven, op basis van concurrentie en doelgroep. Een prijsvechter mikt op lage rentes met weinig flexibiliteit, terwijl een premium bank hogere rente rekent maar soepeler voorwaarden biedt.
7. Beleidsrente Europese Centrale Bank (ECB)
De ECB bepaalt de beleidsrente – een belangrijk instrument om inflatie te beheersen. Een hogere ECB-rente zorgt ervoor dat lenen duurder wordt, en banken berekenen dat door in hun tarieven, waaronder ook de hypotheekrente.
Wat kun je zelf doen om je rente te verlagen?
- Eigen geld inbrengen om je LTV te verlagen.
- Rente vergelijken bij meerdere geldverstrekkers.
- Langer of korter vastzetten op basis van je toekomstplannen.
- Beter dossier aanleveren: volledig en zonder fouten.
- Hypotheek oversluiten bij gunstigere rente – vooral interessant bij oude, hoge tarieven.
